همه چیز درباره بی اشتهایی عصبی

چه عواملی باعث بی اشتهایی می شوند؟

اگرچه اختلالات خوردن درباره ی غذاست، اما ریشه آن مشکل روانی است. با بی اشتهایی ، شما غذا را به شدت محدود می کنید و وسواس خود را کنترل می کنید زیرا لاغری را با ارزش خود برابر می کنید. در ذهنتان، هرچه لاغر تر باشید، ارزش بیشتری خواهید داشت، بنابراین هرگز نمی توانید به اندازه کافی لاغر باشید.

متأسفانه، این حس تحریف شده از آنچه بدن شما باید به نظر برسد می تواند شما را بسیار بیمار کند. مانند سایر اختلالات غذا خوردن، هیچ دلیل شناخته شده ای وجود ندارد ، اما عوامل زیادی در ایجاد بی اشتهایی نقش دارند. اگر عضو خانواده نزدیک مانند پدر و مادر یا خواهر و برادر شما اختلال خوردن داشته باشند، خطر ابتلای شما نبز افزایش می یابد. ویژگی های شخصیتی وسواس اجباری مانند کمال گرایی و حساسیت معمولاً با بی اشتهایی همراه اند.

به نظر می رسد ژنتیک نقش عمده ای را ایفا می کند ، گرچه محققان تازه متوجه شده اند که ژن ها در چه مواردی دخیل هستند و چه نوع تغییری در این ژن ها افراد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بی اشتهایی قرار می دهد.

دانشمندان ژنتیک ژنهایی را که بی اشتهایی را به افسردگی، اضطراب و اختلال وسواس اجباری مرتبط می کند، شناسایی کردند.

آنها همچنین دریافته اند که برخی از ژن های متابولیسم مرتبط با چربی سوزی ، فعالیت بدنی و مقاومت در برابر دیابت نوع 2 با آن ژن هایی که با شرایط روانی مرتبط هستند ترکیب می شوند و به نظر می رسد که این ترکیب خطر ابتلا به بی اشتهایی را افزایش می دهد.

هرچند که این یافته ها جالب توجه هستند ، اما این اکتشاف ها واقعاً قطره ای در دریای تحقیقات هستند، زیرا احتمالاً صد ها هزار ژن در ایجاد بی اشتهایی دخیل هستند، درست همانطور که در ایجاد بسیاری از بیماری ها و اختلالات دیگر وجود دارند. 1
 

نشانه ها

بعضی از افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی، بیشتر وزن خود را از طریق محدودیت شدید مقدار غذایی که می‌خورند، از دست می‌دهند.

همچنین این احتمال وجود دارد که آنها سعی در کاهش وزن خود با انجام ورزش و فعالیت شدید بدنی داشته باشند.

برخی دیگر از مبتلایان به این عارضه، مشابه حالتی که در بیماری بولیمیا شایع می‌باشد، در خوردن زیاده‌روی کرده، سپس آن را بیرون می‌آورند.

آنها کالری دریافتی خود را با انجام عمل استفراغ بعد از غذاخوردن و یا با استفاده غیرصحیح از مسهل‌ها و دیورتیک‌ها کنترل می‌نمایند.

صرف نظر از اینکه این کاهش وزن چگونه انجام می‌شود، بی‌اشتهایی عصبی، پاره‌ای علائم و نشانه‌های جسمانی، احساسی و رفتاری دارد.


 

علائم و نشانه‌های جسمانی بی‌اشتهایی عصبی

کاهش بیش از حد وزن بدن

ظاهر لاغر

شمارش غیر طبیعی سلول‌های خونی

خستگی

بی‌خوابی

سرگیجه و یا ضعف و غش

رنگ متمایل به آبی انگشتان

موهای کم‌پشت، شکننده و یا ریزش مو

موهای نرم و کرک‌مانندی که سطح بدن را می‌پوشاند

قطع قاعدگی

یبوست

پوست خشک

عدم تحمل به سرما

ضربان نامنظم قلب

کاهش فشار خون

کم شدن‌آب بدن (دهیدراتاسیون)

استئو پروز (پوکی استخوان)

تورم  دست‌ها و پاها
 

علائم و نشانه‌های احساسی و رفتاری بی‌اشتهایی عصبی

خودداری و امتناع از خوردن

انکار و تکذیب گرسنگی

ترس از افزایش وزن

دروغ گفتن در مورد مقدار غذایی که خورده شده

فعالیت بدنی و ورزش بیش از اندازه

خلق و خوی پایین(فقدان احساسات)

کناره‌گیری از اجتماع

تحریک‌ پذیری

مشغله فکری و درگیری ذهنی زیاد در رابطه با غذا 
 
کاهش میل جنسی

خلق و خوی افسرده

احتمال استفاده از ملین‌ها، محصولات کمک‌کننده در لاغری و یا سایر محصولات گیاهی. 2
 

عوارض جانبی بی اشتهایی عصبی

بی اشتهایی عصبی عوارض زیادی دارد. در بدترین شرایط می‌تواند کُشنده هم باشد. حتی این مرگ می‌تواند ناگهانی باشد.

این موضوع به‌دلیل ضربان نامنظم قلب و تعادل‌نداشتن الکترولیت‌ها مثل سدیم، پتاسیم و کلسیم در بدن است.

کم خونی؛

مشکلات قلبی مثل افتادگی دریچه‌ی میترال قلب، ضربان نامنظم قلب یا ایست قلبی؛

پوکی استخوان و افزایش احتمال شکستگی استخوان؛

از دست دادن عضله؛

اختلال دوران قاعدگی؛

کاهش سطح هورمون تستوسترون در مردان؛

بیماری های گوارشی مثل یبوست، نفخ شکم و حالت تهوع؛

تعادل نداشتن الکترولیت‌ها مثل کاهش میزان پتاسیم در خون، سدیم و کلرید؛

مشکلات کلیوی.

اگر فردی در اثر ابتلا به بی اشتهایی عصبی دچار سوء تغذیه شود، هر ارگان حیاتی در بدن می‌تواند صدمه ببیند. این آسیب می‌تواند برگشت‌ناپذیر باشد.

علاوه بر عوارض جانبی فیزیکی، افراد مبتلا به بی اشتهایی آنورکسیا دچار سایر مشکلات ذهنی نیز هستند، شامل:

افسردگی و اضطراب؛

اختلالات شخصیتی؛

اختلالات وسواس فکری؛

تلاش برای خودکشی و آسیب رساندن به بدن.

پیشگیری از بی اشتهایی عصبی

هیچ راه تضمین‌شده‌ای برای پیشگیری از بی اشتهایی عصبی (آنورکسیا) وجود ندارد. پزشک عمومی می‌تواند نشانه‌های اولیه را تشخیص دهد و جلوی گسترش بیشتر آن را بگیرد. به‌عنوان مثال پزشک می‌تواند پرسش‌هایی در مورد عادت‌های غذا خوردن بیمار مطرح کند.

اگر متوجه شدید که یکی از اعضای خانواده یا دوستان‌تان اعتماد به نفس کمی دارد، رژیم‌های غذایی سخت می‌گیرد و از ظاهر خود ناراضی است تلاش کنید با او در مورد این مسائل صحبت کنید. ممکن است نتوانید جلوی ایجاد اختلالات غذایی را بگیرید اما می‌توانید رفتار و عادت‌های بهتری را مدنظر قرار بدهید.


 

تشخیص بی اشتهایی عصبی

اگر پزشک در مورد ابتلای شما به بی اشتهایی آنورکسیا شک داشته باشد، چندین آزمایش برای تشخیص بیماری انجام می‌دهد. ابتدا به دلایل پزشکی که می‌توانند باعث کاهش وزن شوند، نگاهی می‌اندازد.

این آزمایش‌ها شامل:
 

۱. آزمایش‌های فیزیکی

اندازه‌گیری قد و وزن، ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن، کنترل مشکلات پوستی و ناخن‌ها، معده، قلب و شش‌ها.
 

۲. آزمون‌های آزمایشگاهی

شمارش گلبول‌های قرمز خون، میزان الکترولیت‌ها و پروتئین ها و عملکرد کبد، کلیه و غده‌ی تیروئید. آزمایش ادرار نیز انجام می‌گیرد.
 

۳. آزمایش‌های روانشناسی

روانشناس در مورد افکار، احساسات و عادت‌های غذایی شما سوال می‌کند. حتی از شما سؤالات خودارزیابی کامل روان‌شناسی پرسیده می‌شود.
 

۴. سایر مطالعات

از اشعه‌ی ایکس برای مشخص کردن تراکم استخوانی و شکستگی استخوان استفاده می‌شود. همچنین احتمال ابتلا به ذات الریه و مشکلات قلبی نیز در نظر گرفته می‌شود. از آزمایش الکتروکاردیوگرام برای تشخیص بی‌نظمی ضربان قلب استفاده می‌شود.

روانشناس می‌تواند از راهنمای تشخیص اختلالات روانی (DSM-5) که انجمن روانشناسی آمریکا آن را منتشر کرده، استفاده کند. 3
 

درمان بی اشتهایی عصبی

پروسه درمان باید هرچه زودتر شروع شود، به خصوص اگر بیمار وزن زیادی از دست داده است.

روش‌های درمان بی اشتهایی معمولاً به شرح زیر است:

درمان روانشناختی، صحبت کردن با پزشک یا مشاور

کمک گرفتن از مشاور تغذیه برای رسیدن به وزن سالم

استفاده از این روش‌ها به صورت ترکیبی مؤثرتر خواهد بود.
 
سلامت جسمانی شما در طول دوره درمان تحت نظارت قرار می‌گیرد. برای مثال:

وزن شما به صورت منظم چک خواهد شد.

به طور منظم تحت معاینه پزشک یا متخصص مراقبت‌های بهداشتی قرار می‌گیرید.

در مورد کودکان و نوجوانان مبتلا به بی اشتهایی، میزان رشد و وزن آنها با دقت بررسی می‌شود.

قد آنها نیز به طور مرتب، با توجه به سن و جنسیت‌شان بررسی می‌شود.
 
سایر مشکلات ناشی از بی اشتهایی نیز درمان خواهند شد. برای مثال، اگر:

به طور منظم استفراغ می‌کنید، تحت درمان قرار خواهید گرفت. توصیه‌های لازم در مورد بهداشت دهان و دندان به شما ارائه می‌شود تا از آسیب دیدن مینای دندان بر اثر اسید معده جلوگیری کنید. همچنین، توصیه می‌شود به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.

مصرف ملین و داروهای ادرارآور را به تدریج کاهش دهید تا بدن‌تان عادت کند. کنار گذاشتن آنها به طور ناگهانی می‌تواند باعث تهوع و یبوست شود.
 
با خیال راحت وزن زیاد کنید، متخصص مراقبت‌های بهداشتی به شما نشان می‌دهد چطور غذا بخورید، تا با خیال راحت وزن زیاد کنید.

او از شما درباره عادات غذایی فعلی، میزان نوشیدن مایعات و مسائل مربوط به سبک زندگی، مانند کشیدن سیگار سؤال خواهد کرد.

سپس توصیه‌های لازم را با توجه به نواقص رژیم غذایی، از جمله کمبود ویتامین‌ها ارائه خواهد کرد.

متخصص مراقبت بهداشتی به شما کمک می‌کند که عادت‌های غذایی سالم را توسعه دهید، از جمله:

خوردن غذای بیشتر

خوردن غذای سالم‌تر

افزایش مواد مغذی و کالری دریافتی

برای شروع باید از وعده‌های غذایی کوچک استفاده کنید و به تدریج مقدار غذا را افزایش دهید. بدن شما با مقادیر طبیعی مقابله نخواهد کرد.

برای تنظیم تعادل شیمیایی بدن، ممکن است به مکمل‌هایی مانند مولتی‌ویتامین‌ها یا چند ماده معدنی دیگر نیاز داشته باشید. برخی از متخصصان معتقدند که این کار باید قبل از افزایش وزن صورت گیرد.

سعی کنید یک الگوی منظم برای غذا خوردن داشته باشید و هر روز 3 وعده غذا بخورید. یک وزن هدف برای خود تعیین کنید تا بدانید چه باید کنید.
 

انواع درمان های روانشناختی

روش‌های روانشناختی برای درمان بی اشتهایی عصبی عبارتند از:

درمان تحلیلی شناختی (CAT)

رفتار درمانی شناختی (CBT)

درمان بین فردی (IPT)

خانواده درمانی

این روش‌ها در ادامه بررسی می‌شوند.
 

درمان تحلیلی شناختی (CAT)

CAT بر این نظریه استوار است که مشکلات مربوط به سلامت روانی، مانند بی اشتهایی عصبی بر اثر الگوهای ناسالم فکری و رفتاری فرد، که در گذشته یا زمان کودکی توسعه یافته‌اند، پدید می‌آید.
 

رفتار درمانی شناختی (CBT)

بر اساس CBT، نحوه اندیشیدن ما درمورد یک اتفاق، نقش بسزایی در عملکرد ما دارد. عملکرد ما نیز به نوبه خود، بر افکار و احساسات ما اثر می‌گذارد. بنابراین، باید تفکر (شناخت) و رفتار خود را به طور همزمان تغییر دهیم.

درمانگر به شما نشان می‌دهد که علائم بی اشتهایی به چه صورت با افکار و باورهای ناسالم و غیر واقعی در خصوص غذا و رژیم غذایی مرتبط هستند. برای مثال، ممکن است فکر کنید:

افزایش وزن بدترین چیزی است که می‌تواند در زندگی رخ دهد.

همه فکر می‌کنند من چاق هستم.

اگر کل غذایم را بخورم، همه فکر می‌کنند پرخور و بی ارزش هستم.

درمانگر به شما کمک می‌کند به شکل صحیح و واقع‌بینانه فکر کنید و رفتار مثبت‌تری داشته باشد.
 

درمان بین فردی (IPT)

بر اساس IPT، روابط ما با افراد و جهان پیرامون به طور کلی بر سلامت روانی ما تأثیر دارد.

بی اشتهایی عصبی ممکن است با عدم خودباوری، اضطراب و عدم اعتماد به نفس همراه باشد، که همگی بر اثر مشکلات ارتباطی شکل می‌گیرند.

در طول IPT، درمانگر به مسائل منفی مرتبط با روابط بین فردی شما می‌پردازد و سعی می‌کند مشکلات را برطرف کند.
 

خانواده درمانی

بی اشتهایی عصبی فقط بر بیمار تأثیر نمی‌گذارد؛ این عارضه می‌تواند کل خانواده را درگیر کند.

در خانواده درمانی، فرد مبتلا به بی اشتهایی عصبی و اعضای خانواده در مورد تأثیر این عارضه بر روابط خانوادگی‌شان صحبت کرده و درباره تغییرات لازم در زندگی فردی و خانوادگی بیمار به بحث می‌پردازند.
 

دارودرمانی

مطالعات محققان نشان می‌دهد که دارو درمانی به تنهایی باعث کاهش علائم بی اشتهایی عصبی نمی‌شود.

به طور معمول، دارو فقط برای درمان علائم همراه و مرتبط با بی اشتهایی، مانند اختلال وسواس اجباری (OCD) یا افسردگی تجویز می‌شود.

هر دارویی که برای شما تجویز شود (مانند داروهای ضد افسردگی)، در ترکیب با یکی از روش‌های درمانی روانشناختی یا برنامه تغذیه که پیش‌تر به آنها پرداختیم، مؤثر خواهد بود.

تحقیقات نشان داده است که داروی «الانزاپین» نقش قابل‌توجهی در درمان بی اشتهایی عصبی در افرادی دارد که به سایر شیوه‌های درمانی پاسخ نداده‌اند.

الانزاپین در ابتدا برای درمان روان‌پریشی (عارضه‌ای که فرد بیمار قادر به تشخیص واقعیت و تخیل نیست) ساخته شده بود. اما محققان معتقدند که تأثیر بسزایی در کاهش اضطراب فردی در مورد وزن و رژیم غذایی دارد.
 

درمان اجباری

گاهی اوقات، فرد مبتلا به بی اشتهایی عصبی از درمان خودداری می‌کند. در حالیکه ممکن است به شدت بیمار بوده و زندگی‌اش در معرض خطر باشد.

در این شرایط، پزشک می‌تواند فرد را در بیمارستان بستری کند تا به واسطه قانون سلامت روان، به اجبار تحت درمان قرار گیرد. این پروسه به اصطلاح “sectioning” نامیده می‌شود. 4

پی نوشت:
1.www.darmankade.com
2.www.asriran.com
3.www.chetor.com
4.www.pezeshkekhoob.com